Toolbox
Boringen: N196 Schiphol-Rijk, Haarlemmermeer, Damwanden: Kanaalweg, Nieuwe Niedorp, foto Johannes Abeling
Deze pagina biedt een selectie van praktische handreikingen die de implementatie van de Noord-Hollandse Norm per thema ondersteunen. De tools zijn bedoeld om samen te leren, kennis te delen en stap voor stap weerbaarder te worden tegen ongewenste invloeden van buitenaf.
Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid
Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) biedt praktische ondersteuning en expertise op het gebied van criminaliteitspreventie en veiligheid. Het CCV biedt gratis handreikingen, trainingen, en podcasts aan die overheden en organisaties kunnen helpen bij het implementeren van weerbaarheidsnormen en veiligheidsmaatregelen.
Kennisplatform ondermijning
Kennisplatform ondermijning (KPO) richt zich op het vergroten van de weerbaarheid tegen ondermijning. Het KPO biedt handreikingen, trainingen, en informatie aan over hoe criminaliteit de samenleving beïnvloedt en hoe (publieke) organisaties zich hier weerbaar tegen kunnen maken.
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) ondersteunt gemeenten bij het versterken van hun bestuurlijke weerbaarheid tegen ondermijnende criminaliteit. De VNG biedt handreikingen, beleidsadviezen, en trainingen aan, en spannen zich in voor een veilige en integere uitoefening van het ambt van politieke ambtsdragers. Daarnaast faciliteert de VNG kennisdeling en samenwerking tussen gemeenten om zo de weerbaarheidsnorm effectief te implementeren.
Rijksoverheid
Verschillende ministeries en diensten van de Rijksoverheid bieden richtlijnen, handreikingen en financiële ondersteuning aan lokale overheden en andere partners om ondermijnende criminaliteit te bestrijden. Ook spelen ze een belangrijke rol bij de veiligheid en integriteit van politieke ambtsdragers.
Informatie van de Rijksoverheid | rijksoverheid.nl
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | rijksoverheid.nl
Ministerie van Justitie en Veiligheid | rijksoverheid.nl
Rijksrecherche | rijksrecherche.nl
Netwerk Weerbaar Bestuur
Dit netwerk ondersteunt lokale en regionale overheden bij het versterken van hun weerbaarheid tegen ondermijnende criminaliteit. Ze spannen zich gezamenlijk in voor een weerbaar bestuur waarin politieke ambtsdragers hun ambt veilig en integer uit kunnen oefenen. Het netwerk organiseert kennisdelingsbijeenkomsten, trainingen, en biedt toegang tot een netwerk van professionals om zo de weerbaarheid van bestuurders en organisaties te versterken.
Dreefgebouw Haarlem, foto Deen van Meer
Bewustwording en organisatie
- Cyber – introductie voor nieuwe OOV’ers - Het CCV
- Cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit - Het CCV
- Cyberincidenten en – crisis - Het CCV
- Cyberslachtoffer tool – Het CCV
- Eigen huis op orde – Het CCV
- Informatie provinciale weerbaarheidsnormen – Netwerk Weerbaar Bestuur
- Informatie Weerbaarheidsnorm Noord-Holland – Netwerk Weerbaar Bestuur
- Lokale Cyberwegenkaart – Het CCV
- Online aangejaagde ordeverstoring – Het CCV
- Signaalkaart Betrouwbare Overheid – Rijksrecherche
- Toolbox gemeenteraad - KPO
- Toolkit bewustwording ondermijning - CCV
- Toolkit interne bewustwording – KPO

Bewustwording en organisatie
- Cyber – introductie voor nieuwe OOV’ers - Het CCV
- Cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit - Het CCV
- Cyberincidenten en – crisis - Het CCV
- Cyberslachtoffer tool – Het CCV
- Eigen huis op orde – Het CCV
- Informatie provinciale weerbaarheidsnormen – Netwerk Weerbaar Bestuur
- Informatie Weerbaarheidsnorm Noord-Holland – Netwerk Weerbaar Bestuur
- Lokale Cyberwegenkaart – Het CCV
- Online aangejaagde ordeverstoring – Het CCV
- Signaalkaart Betrouwbare Overheid – Rijksrecherche
- Toolbox gemeenteraad - KPO
- Toolkit bewustwording ondermijning - CCV
- Toolkit interne bewustwording – KPO
Integriteit en veilige werkomgeving
- Factsheet Integriteit en Ondermijning - KPO
- Gedragscode Politieke Ambtsdragers - Provincie Noord-Holland
- Handboek integriteit - Ministerie Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties
- Handelingskader VOG-P Weerbare Overheid - Veiligheidscoalitie
- Handreiking basisscan integriteit voor kandidaat-bestuurders – Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties
- Handreiking integriteit van politieke ambtsdragers bij gemeenten, provincies en waterschappen – Rijksoverheid
- Handreiking integriteitstoetsing van kandidaten voor decentrale politieke partijen - Rijksoverheid
- Handreiking Screening Ambtenaren - Necker van Naem
- Handreiking voor decentrale overheidswerkgevers: invulling geven aan integriteit na 2020 - VNG
- Infographic Integriteitsproducten - KPO
- Lokale weerbaarheid; concrete handreikingen vanuit gemeenten - Bureau Broekhuizen
- Modelaanpak basisnormen integriteit openbaar bestuur en politie – VNG
- Screening van personeel – Ministerie van Justitie en Veiligheid
- Steunpunt Integriteitsonderzoek politieke ambtsdragers – Netwerk Weerbaar Bestuur
- Toolkit democratische weerbaarheid voor politieke ambtsdragers - Netwerk Weerbaar Bestuur
- Toolkit integriteit Ambtenaren - VNG
- Toolkit Integriteit bestuurders - VNG
- VNG format integriteitsbeleid – VNG
- Wegwijzer vermoeden integriteitsschending politieke ambtsdragers - CAOP

Integriteit en veilige werkomgeving
- Factsheet Integriteit en Ondermijning - KPO
- Gedragscode Politieke Ambtsdragers - Provincie Noord-Holland
- Handboek integriteit - Ministerie Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties
- Handelingskader VOG-P Weerbare Overheid - Veiligheidscoalitie
- Handreiking basisscan integriteit voor kandidaat-bestuurders – Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties
- Handreiking integriteit van politieke ambtsdragers bij gemeenten, provincies en waterschappen – Rijksoverheid
- Handreiking integriteitstoetsing van kandidaten voor decentrale politieke partijen - Rijksoverheid
- Handreiking Screening Ambtenaren - Necker van Naem
- Handreiking voor decentrale overheidswerkgevers: invulling geven aan integriteit na 2020 - VNG
- Infographic Integriteitsproducten - KPO
- Lokale weerbaarheid; concrete handreikingen vanuit gemeenten - Bureau Broekhuizen
- Modelaanpak basisnormen integriteit openbaar bestuur en politie – VNG
- Screening van personeel – Ministerie van Justitie en Veiligheid
- Steunpunt Integriteitsonderzoek politieke ambtsdragers – Netwerk Weerbaar Bestuur
- Toolkit democratische weerbaarheid voor politieke ambtsdragers - Netwerk Weerbaar Bestuur
- Toolkit integriteit Ambtenaren - VNG
- Toolkit Integriteit bestuurders - VNG
- VNG format integriteitsbeleid – VNG
- Wegwijzer vermoeden integriteitsschending politieke ambtsdragers - CAOP
Foto Ruud Karstens
Veilige publieke taak
- Agressieprotocol – Netwerk Weerbaar Bestuur
- Bedreigd: en dan? – Ministerie van Justitie en Veiligheid
- Bedreiging: de impact op kinderen – Ministerie van Justitie en Veiligheid
- Eenduidige Landelijke Afspraken bij agressie en geweld tegen functionarissen met een publieke taak - Overheid
- Infographic omgaan met agressie, intimidatie en bedreiging - Weerbaar Bestuur
- Stappenplan: melding en aangifte voor politieke ambtsdragers – Weerbaar Bestuur
- Stop agressie samen – Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties
- Veilige publieke dienstverlening – Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Veilige publieke taak
- Agressieprotocol – Netwerk Weerbaar Bestuur
- Bedreigd: en dan? – Ministerie van Justitie en Veiligheid
- Bedreiging: de impact op kinderen – Ministerie van Justitie en Veiligheid
- Eenduidige Landelijke Afspraken bij agressie en geweld tegen functionarissen met een publieke taak - Overheid
- Infographic omgaan met agressie, intimidatie en bedreiging - Weerbaar Bestuur
- Stappenplan: melding en aangifte voor politieke ambtsdragers – Weerbaar Bestuur
- Stop agressie samen – Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties
- Veilige publieke dienstverlening – Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Foto Bart Homburg
Informatiepositie en informatiebeveiliging
- Anti-malware beleid Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) – VNG
- Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) – BIO-overheid
- Bereid je voor op de cyberbeveiligingswet – Nationaal Cyber Security Centrum
- Cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit cyberwegenkaart – Het CCV
- Cyberincidenten en cybercrises cyberwegenkaart – Het CCV
- Dashboard Zicht op Ondermijning - ZOP
- Digitale veiligheid voor gemeenten - VNG
- Dubbel beveiligd is dubbel zo veilig - Veiliginternetten
- E-learning datagedreven aanpak gemeenten - Het CCV
- Eigen huis op orde cyberwegenkaart – Het CCV
- Factsheet Gehackt, hoe nu verder? – VNG
- Factsheet Incidentmanagement – VNG
- Gesprekskaartjes voor de Gemeentesecretaris – VNG
- Handreiking verhogen bewustzijn informatiebeveiliging - VNG
- Handreiking voor gemeenten voor online onderzoek bij het handhaven van de openbare orde - Rijksoverheid
- Informatiepositie - Het CCV
- Informatiepositie bij aanpak ondermijning - Het CCV
- Information Security Management System (ISO 27001) – Rijksoverheid
- Laat je niet interneppen - Veiliginternetten
- Lokale Cyberwegenkaart CCV – Het CCV
- Model Continuïteitsplan (BIO) – VNG
- Model Continuïteitsstrategie Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) – VNG
- Model privacy protocol binnengemeentelijke gegevensdeling – Rijksoverheid
- Modelprotocol Ondermijning - Het CCV
- NIS2-richtlijn – Digitale overheid

Informatiepositie en informatiebeveiliging
- Anti-malware beleid Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) – VNG
- Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) – BIO-overheid
- Bereid je voor op de cyberbeveiligingswet – Nationaal Cyber Security Centrum
- Cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit cyberwegenkaart – Het CCV
- Cyberincidenten en cybercrises cyberwegenkaart – Het CCV
- Cyberoefenpakket VNG: Oefenscenario’s digitale incidenten - VNG
- Dashboard Zicht op Ondermijning - ZOP
- Digitale veiligheid voor gemeenten - VNG
- Dubbel beveiligd is dubbel zo veilig - Veiliginternetten
- E-learning datagedreven aanpak gemeenten - Het CCV
- Eigen huis op orde cyberwegenkaart – Het CCV
- Factsheet Gehackt, hoe nu verder? – VNG
- Factsheet Incidentmanagement – VNG
- Gesprekskaartjes voor de Gemeentesecretaris – VNG
- Handreiking verhogen bewustzijn informatiebeveiliging - VNG
- Handreiking voor gemeenten voor online onderzoek bij het handhaven van de openbare orde - Rijksoverheid
- Informatiepositie - Het CCV
- Informatiepositie bij aanpak ondermijning - Het CCV
- Information Security Management System (ISO 27001) – Rijksoverheid
- Laat je niet interneppen - Veiliginternetten
- Lokale Cyberwegenkaart CCV – Het CCV
- Model Continuïteitsplan (BIO) – VNG
- Model Continuïteitsstrategie Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) – VNG
- Model privacy protocol binnengemeentelijke gegevensdeling – Rijksoverheid
- Modelprotocol Ondermijning - Het CCV
- NIS2-richtlijn – Digitale overheid
Beleid en handhaving
- Beleid en IVP CCV – Het CCV
- Beoordelingskader artikel 13b Opiumwet – Het CCV
- Database Bibob-jurisprudentie – Ministerie van Justitie en Veiligheid
- Handreiking APV en ondermijning - VNG
- Handreiking APV en ondermijning voor gemeenten - VNG
- Handreiking Regionaal Model APV ‘Ondermijningsproof’- RIEC Rotterdam
- Juridische uitspraken artikel 13b Opiumwet – Het CCV
- Kennisbank integrale veiligheid - RIVOB
- Kernbeleid Veiligheid 2021: handreiking voor gemeenten - VNG

Beleid en handhaving
- Beleid en IVP CCV – Het CCV
- Beoordelingskader artikel 13b Opiumwet – Het CCV
- Database Bibob-jurisprudentie – Ministerie van Justitie en Veiligheid
- Handreiking APV en ondermijning - VNG
- Handreiking APV en ondermijning voor gemeenten - VNG
- Handreiking Regionaal Model APV ‘Ondermijningsproof’- RIEC Rotterdam
- Juridische uitspraken artikel 13b Opiumwet – Het CCV
- Kennisbank integrale veiligheid - RIVOB
- Kernbeleid Veiligheid 2021: handreiking voor gemeenten - VNG
Foto Bart Homburg
Communicatie
- Communicatietoolkit ondermijning buitengebied - KPO
- Communicatietoolkit risicolocaties - KPO
- Communicatietoolkit sluiting drugspand Damocles - KPO
- Pas op! Voor criminele investeerders – KPO
- Signalenboekje RIEC Limburg – KPO
- Stop criminele weldoeners in de horeca – KPO
Meer info: communicatietoolkits

Communicatie
- Communicatietoolkit ondermijning buitengebied - KPO
- Communicatietoolkit risicolocaties - KPO
- Communicatietoolkit sluiting drugspand Damocles - KPO
- Pas op! Voor criminele investeerders – KPO
- Signalenboekje RIEC Limburg – KPO
- Stop criminele weldoeners in de horeca – KPO
Meer info: communicatietoolkits